Heb je ooit het gevoel gehad dat je niet goed genoeg bent? Of misschien heb je het gevoel dat je elk moment door de mand kan vallen, dat mensen erachter zullen komen dat je eigenlijk niet zo goed bent als ze denken. Dit gevoel, dat je een ‘bedrieger’ bent, heet imposter syndrome. En geloof me, je bent niet de enige die hiermee worstelt!: Dit is een ding!

Wat is Imposter Syndrome?

Imposter syndrome is het gevoel dat je successen te danken zijn aan geluk of toeval, in plaats van aan je eigen talenten of inspanningen. Simpel gezegd: Je vindt dat je niet goed genoeg bent. Je vindt je eigen prestaties matig en bent bang dat je ‘ontmaskerd’ wordt. Geloof het of niet, maar zelfs de meest succesvolle mensen – van kunstenaars tot CEO’s – worstelen hier soms mee.

Een paar gedachten van iemand met imposter syndrome zijn:

• “Ik heb gewoon geluk gehad.”
• “Ik ben niet echt goed in wat ik doe.”
• “Iedereen zal er binnenkort achter komen dat ik hier niet thuishoor.”
• “Ik ben geen echte [vul hier jouw creatieve beroep/hobby in].”

Deze gedachten kunnen je als creatief enorm in de weg zitten. Ze belemmeren je groei en maken het moeilijk om kansen te zien. Laat staan te pakken! En misschien nóg een eyeopener: imposter syndrome gaat vaak hand in hand met perfectionisme. Omdat je jezelf als een bedrieger ziet, leg je de lat extreem hoog voor jezelf, waardoor je het gevoel krijgt dat je altijd tekortschiet.

Zie je de vicieuze cirkel?

Dat kan ervoor zorgen dat je nooit durft te beginnen, nooit je werk durft te delen, en misschien zelfs je dromen opgeeft voordat je ze echt hebt nagejaagd. Zonde als je geen geld durft te vragen voor je hobby of je eigen bedrijf daardoor nooit begint!

Hoe Imposter Syndrome Je Creativiteit Beperkt

Wanneer je gevangen zit in imposter syndrome, sta je jezelf niet toe om te groeien of nieuwe dingen te proberen. Creativiteit vraagt om imperfectionisme en het nemen van risico’s, maar imposter syndrome houdt je in een constante staat van twijfel en angst. Hier zijn enkele manieren waarop het jouw creatieve proces kan verstoren:

1. Uitstelgedrag
   Omdat je bang bent dat wat je maakt niet goed genoeg zal zijn, stel je je creatieve projecten uit. Je blijft hangen in de gedachte dat je meer moet leren of beter moet worden voordat je echt kunt beginnen. Hierdoor loop je kansen mis en blijf je in een vicieuze cirkel van passiviteit.
   
2. Geen werk durven delen
   Het idee dat anderen je werk zullen beoordelen kan verlammend zijn. Je bent bang dat ze je werk slecht zullen vinden, of erger nog, dat ze je als een ‘bedrieger’ zullen ontmaskeren. Hierdoor deel je je creatieve uitingen niet met de wereld, wat juist essentieel is voor groei.
   
3. Afhankelijk van externe validatie
   Omdat je jezelf niet als goed genoeg ziet, heb je de neiging om voortdurend bevestiging te zoeken van anderen. Het gevaar hiervan is dat je creativiteit steeds meer wordt gestuurd door wat anderen van je verwachten, in plaats van door je eigen passie en visie.
   
4. Angst voor fouten
   Imposter syndrome maakt je bang om fouten te maken, wat een natuurlijk en noodzakelijk onderdeel is van het creatieve proces. Je blijft in je comfortzone en probeert niet nieuwe dingen uit, omdat je bang bent om te falen.

Hoe kun je imposter syndrome overwinnen?

Het goede nieuws is dat imposter syndrome niet voor altijd hoeft te zijn. Je kunt er iets aan doen! Het is een patroon van denken dat je kunt doorbreken. Hier zijn een paar manieren om dat te doen:

1. (Her)erken het gevoel
   De eerste stap is erkennen dat je je een ‘imposter’ voelt. Dit is de moeilijkste stap omdat het gevoel zo echt en hardnekkig kan aanvoelen. Maar het feit dat je deze gevoelens hebt, betekent niet dat ze waar zijn. Herinner jezelf eraan dat je niet de enige bent die hiermee worstelt – het is veelvoorkomend, vooral bij creatieven!
   
2. Vier je successen
   In plaats van je successen te minimaliseren, probeer ze te vieren 🥳 Houd een lijst bij van de dingen die je hebt bereikt, hoe klein ook. Dit helpt je om objectief naar je prestaties te kijken en te zien hoeveel je al hebt bereikt. Soms vergeten we hoeveel werk we hebben verzet omdat we alleen maar vooruit kijken!
   
3. Oefen zelfcompassie
   Brené Brown, de bekende onderzoeker naar kwetsbaarheid, zegt: “Perfectionisme is de stem van de onderdrukker.” Leren om vriendelijker voor jezelf te zijn is essentieel. Sta jezelf toe om te leren en te groeien zonder jezelf voortdurend te bekritiseren.
   
4. Omarm fouten als onderdeel van het proces
   Creativiteit bloeit wanneer je jezelf toestaat om fouten te maken. Kunstenaars, schrijvers en ondernemers zijn allemaal mensen die leren door te falen. Laat dat idee tot je doordringen: je hoeft niet alles in één keer goed te doen 🩷 Dat kán zelfs niet! Je leert van fouten, en die maken je werk authentieker en krachtiger.
   
5. Ben liever voor jezelf
   Stel jezelf de vraag: “Wat zou ik tegen een vriend(in) zeggen die zich zo voelt?” Waarschijnlijk zou je diegene geruststellen en aanmoedigen. Probeer hetzelfde te doen voor jezelf. Vervang je negatieve gedachten door positieve affirmaties/gedachtes. Zeg tegen jezelf: “Ik ben hier omdat ik dit kan,” of “Ik verdien het om te creëren en mijn werk te delen.”

Je Verdient het Om Te Creëren

Onthoud: iedereen, zelfs de meest ervaren creatieven, voelt zich soms onzeker. Ik ook! Het verschil zit in hoe ze met die onzekerheid omgaan. Imposter syndrome kan je verlammen, maar het hoeft je niet te vormen. Door bewust aan je mindset te werken en je successen te erkennen, kun je je juist helemaal ontplooien als creatief. Dan kun je groeien!

Dus laat je niet tegenhouden door de angst om ‘ontmaskerd’ te worden. Je bent precies waar je moet zijn 💪🏻